Polscy właściciele aut elektrycznych mają kilka swoich ulubionych kierunków zagranicznych wyjazdów samochodem. Należą do nich m.in. Niemcy, Czechy i Słowacja. Jednak wakacje nie zmieniają istotnie ich zwyczajów jeśli chodzi o ładowanie w publicznych ładowarkach w Polsce. W piątki i soboty obłożenie publicznych ładowarek zwiększa się o 20% a dobowy szczyt ładowań trwa od godz. 9 do 17. To tylko część wniosków, wynikających z danych sieci ładowarek GreenWay, przeanalizowanych przez Volkswagena i InsightOut Lab.
Kluczowe dane:
- TOP 5 krajów, do których w wakacje 2023 r. Polacy jeździli swoimi „elektrykami”: Niemcy, Słowacja, Czechy, Austria, Chorwacja
- Największe obłożenie publicznych ładowarek w Polsce widać w piątki i soboty, bez względu czy są wakacje czy nie. Średnia liczba sesji ładowania jest wówczas o 1/5 większa niż w pozostałe dni tygodnia
- Klienci w polskich publicznych stacjach ładowania „tankują” coraz więcej energii. Między wakacjami 2022 a 2023 wzrost średniej dobowej ilości ładowanych kWh wyniósł 80%. Większa liczba aut elektrycznych tyko częściowo tłumaczy tę zmianę
- Dobowy szczyt liczby ładowań w naszym kraju jest długi i trwa od godz. 9 do 17, a poza nim średnia liczba ładowań jest trzykrotnie niższa
GreenWay to lider rynku publicznych ładowarek w Polsce. Według danych Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych (PSPA) za 2022 r. do firmy należało blisko 20% rynku, liczonego ilością ładowarek AC i DC. To wystarczająca wielkość, aby na tej podstawie wyciągnąć wnioski, dotyczące eksploatacji aut elektrycznych w Polsce. W niniejszym raporcie będzie mowa o nawykach ładowania w Polsce oraz wyjazdach zagranicznych w czasie i poza okresem wakacyjnym. Natomiast kolejne publikacje przyniosą informacje na temat wybranych parametrów ładowania.
O ile wielkość udziałów GreenWay w rynku pozwala na uogólnianie wniosków, o tyle należy pamiętać, że ładowarki publiczne nie stanowią głównego źródła „paliwa” dla użytkowników aut elektrycznych w Polsce. Z badań InsightOut Lab i Volkswagena wynika, że wśród członków EV Klub Polska 76%, a wśród posiadaczy elektrycznych VW aż 93% może ładować swoje auta w domu. Jednak nie zmienia to faktu, że ładowarki publiczne stanowią kluczowy element ekosystemu elektromobilności. 40% członków EV Klub Polska regularnie korzysta z ładowarek publicznych, a 10% wyłącznie z nich. Z kolei 36% właścicieli elektrycznych VW z różną częstotliwością ładuje auta poza domem. Bez publicznych ładowarek elektromobilność nie będzie się rozwijała, co znajduje wyraz zarówno w legislacji UE (rozporządzenie AFIR, dyrektywa EPBD), jak i polskiej (Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych).
Dokąd za granicę jeżdżą polscy właściciele „elektryków”?
Dotychczasowe badania Volkswagena i InsightOut Lab wśród użytkowników aut elektrycznych pokazują, że wyjazdy w dłuższe trasy nie są dla nich rzadkością. Wręcz przeciwnie, 86% badanych członków EV Klub Polska, największego stowarzyszenia użytkowników aut elektrycznych w Polsce, deklaruje, że jeździ w trasy przekraczające zasięg pojazdu. Polscy klienci GreenWay za granicą mają możliwość korzystania z ładowarek zagranicznych partnerów firmy. Oferta w tym zakresie jest stale rozszerzana, co przekłada się, poza wzrostem liczby samochodów elektrycznych, na znaczące zwiększenie ilości ładowań w tzw. roamingu. Na podstawie danych GreenWay, przyjmując jako kryterium sumę kWh „załadowanych” w danym kraju, łatwo można określić najpopularniejsze kierunki zagranicznych podróży „zelektryfikowanych” Polaków. Top 5 krajów pod tym względem od roku pozostaje bez zmian, nie licząc jednej drobnej korekty. Mianowicie w ostatnie wakacje do czołówki dołączyła Chorwacja zajmując miejsce Włoch. Poza tym na liście znajdują się Słowacja, Czechy, Niemcy i Austria. W przypadku dwóch państw, wymienionych na samym początku można założyć, że były one miejscami docelowymi podróży. Natomiast sąsiedzi Polski oraz Austria również mogły być celem wyjazdów, ale równie dobrze jedynie przystankiem na ładowanie. Ze względów biznesowych firma GreenWay nie upublicznia danych bezwzględnych dot. korzystania z ładowarek.
Okres wakacyjny wyraźnie zwiększa częstotliwość zagranicznych wyjazdów. Świadczy o tym ilość ładowanej energii w okresie wakacyjnym i poza nim. W marcu i kwietniu 2023 spadła ona kilkukrotnie (w zależności od kraju) w stosunku do okresu lipiec-sierpień 2022. Widać też, że wakacje w 2023 r. stanowiły wyraźny przełom, zwłaszcza w przypadku ładowania aut w Niemczech. Ilość energii „tankowanej” zagranicą przez klientów GreenWay wzrosła zdecydowanie nie tylko w porównaniu z okresem bezpośrednio poprzedzającym, ale również z wakacjami 2022.
Ostatnie wakacje były przełomowe również pod względem liczby krajów, do lub przez które przejeżdżali polscy użytkownicy aut elektrycznych i gdzie odnotowano większe ilości pobieranej energii. Liczba takich krajów wyniosła 12. Rok wcześniej było ich zaledwie 5. Niewątpliwie wpływ na tę zmianę miało rozszerzenie oferty roamingowej GreenWay.
Największy ruch przy ładowarkach w Polsce jest w piątki i soboty
Kiedy najlepiej wybrać się na ładowanie auta elektrycznego w publicznej ładowarce, aby na miejscu spotkać jak najmniej innych klientów? I czy w okresie wakacyjnym zmieniają się nawyki kierowców pod tym względem? Dane z Polski pokazują, że największy ruch przy ładowarkach ma miejsce w piątki i soboty. Nie ma przy tym znaczenia, czy trwa okres wakacyjny, czy też nie.
W zależności od badanego okresu, w piątki i soboty średnia liczba sesji ładowania zwiększa się w stosunku do średniej z pozostałych dni tygodnia o 19-21%, czyli o około 1/5. Przy czym po raz kolejny widać, że wakacje 2023 przynoszą duży wzrost w liczbie ładowań. Jest ich średnio w całym tygodniu aż o 38% więcej niż w okresie przedwakacyjnym tego roku. Ten wzrost częściowo wynika zapewne z większej liczby „elektryków” na polskich drogach. Nie tłumaczy jednak wszystkiego, ponieważ w podobnym tempie aut na prąd przybywało również w okresie między wakacjami 2022 a wiosną 2023. Przyczyną zwiększonej liczby ładowań może być również to, że coraz częściej kierowcy korzystają z samochodów elektrycznych w trakcie dłuższych podróży, co powoduje większe zapotrzebowanie na ładowanie z publicznej infrastruktury.
Obserwując dane dotyczące średnich ilości ładowanej energii, widzimy podobne trendy, co w przypadku liczby ładowań, choć różnice między badanymi okresami są nieco inne. Mianowicie dysproporcje między piątkiem i sobotą a pozostałymi dniami tygodnia są minimalnie mniejsze. Wynoszą 15-18% w zależności od okresu. Natomiast wyraźniej rośnie w czasie średnia ilość pobieranej energii. Między wakacjami 2023 a okresem przedwakacyjnym tego roku wzrost wyniósł 59%, pomiędzy marcem-kwietniem 2023 a lipcem-sierpniem 2022 r. – 13%, a między wakacjami 2022 i 2023 – 80%.
Dane pokazują, że klientów na publicznych stacjach ładowania przybywa i potrzebują oni coraz więcej kWh (tej kwestii będzie poświęcona osobna publikacja). Ta druga zmiana może świadczyć o dwóch trendach. Z jednej strony o tym, że po drogach jeżdżą samochody z coraz większymi bateriami, a z drugiej, że coraz częściej samochód elektryczny służy do jazdy na dłuższych trasach.
Po analizie danych na temat ładowania aut elektrycznych nasuwa się pytanie, czy nawyki właścicieli pojazdów na prąd różnią się pod tym względem od użytkowników samochodów spalinowych? Niestety nie dysponujemy aktualnymi danymi na temat tankowania ICE. Badanie tego typu zostało przeprowadzone w 2019 r. przez firmę Proxi.cloud i wynika z niego, że młodzi klienci najczęściej pojawiali się na stacjach benzynowych w środku tygodnia, czyli między środą a piątkiem oraz w godzinach między 14 a 16.
Najwięcej chętnych na ładowanie jest w godzinach pracy
Na którą godzinę zaplanować sobie przyjazd na stację ładowania, żeby ryzyko czekania w kolejce było jak najmniejsze? Odpowiedź jest prosta: przed lub po godzinach pracy. Dane pokazują bowiem, że najwięcej chętnych na ładowanie w publicznych ładowarkach jest w godzinach między 9 a 17. Może to sugerować, że użytkownicy aut elektrycznych w Polsce dosyć często wykorzystują swoje pojazdy do pracy (i wtedy będąc w trasie ładują auto) lub po prostu ładują je w godzinach pracy. Może być też tak, na co wskazują także inne dane, cytowane w raporcie, że właściciele „elektryków” coraz bardziej przekonują się do wyjazdów w dłuższe trasy, co wymaga ładowania auta w publicznych ładowarkach.
W całej sieci GreenWay najwięcej ładowań notuje się między godziną 9 a 17. Poza dziennym, wydłużonym peakiem średnia ilość sesji ładowania na godzinę spada bardzo wyraźnie. Różnica między wydłużonym szczytem a pozostałymi godzinami jest ponad trzykrotna. Po raz kolejny dane potwierdzają również, że wakacje 2023 r. przyniosły wyraźny wzrost w liczbie użytkowników, korzystających z publicznych ładowarek.
Uwagi metodologiczne
Dane do raportu zostały dostarczone przez firmę GreenWay i zostały przeanalizowane przez zespół InsightOut Lab we współpracy z marką Volkswagen. Dane podane w raporcie dotyczą wyodrębnionych odcinków czasowych: lipiec-sierpień 2022, marzec-kwiecień 2023 i lipiec-sierpień 2023 r. i klientów korzystających wówczas z usług firmy. Celem analizy było sprawdzenie różnic między okresem wakacyjnym i pozawakacyjnym pod względem wyjazdów zagranicznych oraz ładowania BEV w kraju. Dane pochodzą z ładowarek firmy GreenWay, na których we wskazanych przedziałach czasowych odbywały się sesje płatne, stanowiące 99% wszystkich sesji. Ze względów biznesowych firma GreenWay nie upublicznia danych bezwzględnych dot. korzystania z ładowarek. Cytowane badanie wśród członków EV Klub Polska zostało przeprowadzone w kwietniu 2021 r., a wśród użytkowników elektrycznych modeli VW – sierpień-wrzesień 2022 r. przez InsightOut Lab i markę Volkswagen.